Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ

Մարտի 24-­ը` Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օր

Մարտի 24-­ը` Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օր

­Տու­բեր­կուլո­զի դեմ պայ­քա­րի հա­մաշ­խար­հային օրը` (World Tuberculosis Day) Առող­ջա­պա­հու­թյան Հա­մաշ­խար­հային Կազ­մա­կեր­պու­թյան (Ա­ՀԿ) որոշ­մամբ։ Այդ օրը գեր­մա­նա­ցի ման­րէաբան Ռո­բերտ Կո­խը (Robert Koch) հայ­տա­րա­րեց իր կող­մից հայտ­նա­բե­րած տու­բեր­կուլյո­զի հա­րու­ցի­չի մա­սին, որի հա­մար 1905 թ. ստա­ցավ Նո­բե­լյան մր­ցա­նակ:


1993 թ. ԱՀԿ կող­մից տու­բեր­կուլո­զը հայ­տա­րար­վեց հա­մազ­գային աղետ, իսկ մար­տի 24­-ը՝ Տու­բեր­կուլյո­զի դեմ պայ­քա­րի մի­ջազ­գային օր:


Ա­մեն տա­րի տու­բեր­կուլո­զը տա­նում է 1,6 մի­լիոն մար­դու կյանք, որոնց մե­ծա­մաս­նու­թյու­նը զար­գա­ցող երկր­նե­րի բնա­կիչ­ներ են:


1993 թ. ԱՀԿ-ն պաշ­տո­նա­պես հանձ­նա­րա­րեց DOTS ( Directly Observed Treatment, Short-course) ռազ­մա­վա­րու­թյու­նը՝ քի­միական թե­րա­պիայի կար­ճատև կուր­սե­րով ան­մի­ջա­կա­նո­րեն վե­րահսկ­վող բու­ժում, որ­պես տու­բեր­կուլո­զի դեմ պայ­քա­րի նոր ռազ­մա­վա­րու­թյուն: DOTS­-ի հիմ­նա­կան սկզ­բունք­ներն են՝

 

  • քա­ղա­քա­կան աջակ­ցու­թյուն,­
  • ախ­տո­րո­շում ման­րա­դի­տա­կի մի­ջո­ցով,
  • դե­ղե­րի հու­սա­լի մա­տա­կա­րա­րում, բուժ­ման վե­րահս­կո­ղու­թյուն,­
  • ար­դյունք­նե­րի կա­նո­նա­վոր գնա­հա­տում:


DOTS տու­բեր­կուլո­զի համաճարակի դեմ մարտավարություն է, որը թույլ է տալիս շրջապատի համար առավել վտանգավոր հիվանդներին բացահայտել և բուժել: տու­բեր­կուլո­զով հիվանդների 92-95 %-ի բուժումը հնարավոր է:

 

DOTS ներդրումը փրկում է բազմաթիվ մարդկանց մահից, հիվանդություններից և տու­բեր­կուլո­զով պայմանավորված տառապանքներից: DOTS մարտավարության սկզբունքներն ունիվերսալ են ցանկացած երկրի համար: Այժմ այս մարտավարությունը հաջողությամբ ներդրվում է աշխարհի ավելի քան 160 երկրներում:

 

Տու­բեր­կուլո­զի դեմ պայքարի համաշխարհային օրվա նպատակն առաջին հեերթին այս հիվանդության գլոբալ համաճարակի և դրա վերացման ջանքերի, ինչպես նաև կանխարգելման և դրա դեմ պայքարի մեթոդների մասին մոլորակի բնակչության տեղեկացվածության բարձրացումն է:

 

Սկզբնաղբյուր. calend.ru
Լուսանկարը. 123rf.com
Թարգմանությունը. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Մայիսի 31-ը` Առանց ծխախոտի միջազգային օր
Մայիսի 31-ը`  Առանց ծխախոտի միջազգային օր

1988 թվականին Առողջապահութհան միջազգային կազմակերպությունը մայիսի 31-ը հայտատարեց առանց ծխախոտի միջազգայի օր: Միջազգային հանրության առաջ խնդիր էր դրվել հասնել այն բանին, որ XXI դարում ծխախոտի...

Մայիսի 30-ին ծնվել է գերմանացի էնտոմոլոգ Գերման Հագենը
Մայիսի 30-ին ծնվել է գերմանացի էնտոմոլոգ Գերման Հագենը

Գերման Հագենը ծնվել է 1817 թ. մայիսի 30-ին Կենիգսբերգում (այժմյան Կալինինգրադ): Նա իր կարիերան սկսել է 1836 թ. Կենիգսբերգի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ ընդունվելուց հետո...

Մայիսի 29-ը Առողջ մարսողության համաշխարհային օրն է. med.news.am
Մայիսի 29-ը Առողջ մարսողության համաշխարհային օրն է. med.news.am

Մայիսի 29-ը առողջ մարսողության համաշխարհային օրն է (World Digestive Health Day), որը սահմանվել է համաշխարհային աղեստամոքսային կազմակերպության նախաձեռնությամբ (World Gastroenterology Organisation, WGO)...

Մայիսի 28-ին ծնվել է Ֆրանսիացի բժիշկ, անատոմիայի պրոֆեսոր, գիլյոտին գաղափարի հեղինակ Ժոզեֆ Գիլյոտենը
Մայիսի 28-ին ծնվել է Ֆրանսիացի բժիշկ, անատոմիայի պրոֆեսոր, գիլյոտին գաղափարի հեղինակ Ժոզեֆ Գիլյոտենը

Ժոզեֆ Իգնաս Գիլյոտենը (Գիյոտեն) ծնվել է 1738 թ. մայիսի 28-ին Սենտեում (Ֆրանսիա): Նա բժշկություն էր ուսումնասիրում Ռեյսում և Փարիզում՝ 1768 թ. ավարտելով Փարիզի համալսարանը: 1789 թ. մայիսի...

Մայիսի 28-ը Հայաստանի Առաջին Հանրապետության օրն է
Մայիսի 28-ը Հայաստանի Առաջին Հանրապետության օրն է

Ամեն տարի մայիսի 28-ին Հայաստանի բնակիչները Առաջին Հանրապետության օրն են նշում: Այս տոնի երկրորդ անունը Ինքնիշխանության վերականգնման օր է: 1918 թ. մայիսի 28-ին ավելի քան վեց դար տարբեր նվաճողների...

Մայիսի 17-ը` Հոմոֆոբիայի դեմ պայքարի միջազգային օր:
Մայիսի 17-ը` Հոմոֆոբիայի դեմ պայքարի միջազգային օր:

Հոմոֆոբիա տերմինն առաջացել է հունարեն homо- միանման և  phоbos- վախ բառերից: Այս տերմինը շրջանառության մեջ է դրվել 1972 թ.: Մինչ այդ երևույթը, որն այսօր կոչվում է հոմոֆոբիա, հասարակական նորմա էր...

Հիշարժան տարեթվեր
Մայիսի 16-ը` ՁԻԱՀ զոհերի հիշատակի համաշխարհային օր
Մայիսի 16-ը` ՁԻԱՀ զոհերի հիշատակի համաշխարհային օր

Յուրաքանչյուր տարի, մայիս ամսվա երրորդ կիրակի օրն ընդունված է հիշել այն մարդկանց, որոնք մահացել են ՁԻԱՀ-ից: Սա արվում է ՁԻԱՀ-ով հիվանդ և ՄԻԱՎ վարակակիր մարդկանց խնդիրների վրա միջազգային հանրության ուշադրությունը գրավելու և այս հիվանդության հետագա...

Պատմության էջերից
Մայիսի 15-ը` ՁԻԱՀ-ից մահացած մարդկանց հիշատակի համաշխարհային օր
Մայիսի 15-ը` ՁԻԱՀ-ից մահացած մարդկանց հիշատակի համաշխարհային օր

ՄԻԱՎ վարակի համաճարակն իր ներգործությամբ և կործանարար չափերով աշխարհում արտակարգ իրավիճակ է ստեղծել: Առաջին անգամ արձանագրվելով 1981թ.-ին ԱՄՆ-ում, այսօր ՄԻԱՎ վարակը տարածվել է բոլոր մայրցամաքներում...

Հիշարժան տարեթվեր
Մայիսի 13-ը Հայաստանում Համբարձման օրն է
Մայիսի 13-ը Հայաստանում Համբարձման օրն է

Համբարձումը Հայաստանում որպես տոն հաստատվել է IV-V դարերում և տոնվում է Սուրբ Զատիկից քառասուն օր անց: Հարություն առնելուց հետո Քրիստոսը դեռ քառասուն օր երևաց աշակերտներին ու Աստծո Արքայության մասին խոսեց...

Հիշարժան տարեթվեր Ամեն ինչ տոն օրերի մասին
Մայիսի 13-ին ծնվել է հնդիկ բժիշկ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ռոնալդ Ռոսսը
Մայիսի 13-ին ծնվել է հնդիկ բժիշկ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ռոնալդ Ռոսսը

Ռոնալդ Ռոսսը ծնվել է 1857թ. մայիսի 13-ին Ալմորում, բրիտանական բանակի սպայի ընտանիքում: Երբ տղան դարձավ 8 տարեկան, նրան ուղարկեցին Անգլիա՝ սովորելու...

Հանրահռչակ բժիշկերի կյանքից
Մայիսի 11-ը Մայրերի օրն է
Մայիսի 11-ը Մայրերի օրն է

Ամեն տարի մայիսի երկրորդ կիրակի օրը եվրոպական շատ երկրներում, ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Չինաստանում և Ճապոնիայում նշվում է ամենալուսավոր և ամենաբարի տոներից մեկը՝ Մայրերի օրը...

Հիշարժան տարեթվեր
Մայիսի 10-ին ծնվել է իռլանդացի գործարար, թեյի մագնատ, հայտնի թեյի ընկերության հիմնադիր Թոմաս Լիփթոնը
Մայիսի 10-ին ծնվել է իռլանդացի գործարար, թեյի մագնատ, հայտնի թեյի ընկերության հիմնադիր Թոմաս Լիփթոնը

Թոմաս Ջոնստոն Լիփթոնը ծնվել է 1850թ. մայիսի 10-ին Գլազգոյում (Շոտլանդիա): Արդեն հինգ տարեկան հասակում նա օգնում էր իր հորը նպարեղենի խանութում, իսկ երբ նրա եղբայրը և քույրը մահացան,  նա ստիպված...

Պատմության էջերից
Մայիսի 9-ը Հաղթանակի օրն է
Մայիսի 9-ը Հաղթանակի օրն է

Պատերազմը միշտ անսպասելի է սկսվում, թեև մեկ սերունդ հետո պատմաբանների համար այն անխուսափելի է թվում: 1941թ. սկսեց ամենասարսափելի, ամենամոտիկ, ամենաթանկ Հայրենական Մեծ պատերազմը: Ասում են, առանց...

Հիշարժան տարեթվեր
Մայիսի 8-ը՝ Կարմիր Խաչի և Կարմիր Կիսալուսնի համաշխարհային օր
Մայիսի 8-ը՝ Կարմիր Խաչի և Կարմիր Կիսալուսնի համաշխարհային օր

Կարմիր Խաչի և Կարմիր Կիսալուսնի համաշխարհային օրը (World Red Cross and Red Crescent Day) նշվում է ամեն տարի մայիսի 8-ին և հաստատվել է շվեյցարացի գործարար, հասարակական գործիչ և հումանիստ...

Հիշարժան տարեթվեր
Մայիսի 8-ին ծնվել է Ֆրանսիացի մանրէաբան, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Անդրե Լվովը
Մայիսի 8-ին ծնվել է  Ֆրանսիացի մանրէաբան, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Անդրե Լվովը

Անդրե Միշել Լվովը ծնվել է 1902թ. մայիսի 8-ին ֆրանսիական Էլե-լյո-Շատո գյուղում, ռուսական ծագում ունեցող մտավորական հրեայական ընտանիքում: 1922թ. նա ընդունվել է Պաստերյան ինստիտուտ, սովորել է աշխարհահռչակ ֆրանսիացի...

Պատմության էջերից

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ